نیم فاصله و حرف‌هایی که پشت سرش زده‌اند
نیم فاصله، فاصله‌ایست که فاصله نیست! این فاصله‌ی نصفه برای کلماتی مناسب است که از هم جدا نیستند ولی وصل هم نیستند، شاید بینشان شکراب باشد، نمیدانم. همین «نمیدانم» را در نظر بگیرید. می‌شد آن را به این صورت نوشت: «نمی دانم» یا به این شکل: «نمیدانم» در حالت اول «نمی» خیلی غریب افتاده بود و در حالت دوم زیادی به «دانم» چسبیده بود.
از یک جایی به بعد تصمیم گرفتند یک حد میانه‌ای بین دو حالت بافاصله و بی‌فاصله در نظر بگیرند و همان زمان‌ها بود که نیم فاصله متولد شد.
فاصله مجازی هم اسم دیگری است که برای نیم فاصله در نظر گرفته شده. در کتاب اندر آداب نوشتار، جعفر مدرس صادقی، نیم‌فاصله را این‌طور صدا زده بود: «جدا اما بدون فاصله» که البته معمولا کسی به این نام صدایش نمی‌کند و همه همان نیم‌فاصله را می‌شناسند. به خودش هم اگر بگویید شاید جوابتان را ندهد، مثل بچه‌هایی که یک اسم در شناسنامه دارند و در خانه چیز دیگری صدایشان می‌کنند.
قوانین سرانگشتی استفاده از نیم فاصله
قوانین سرانگشتی کمک می‌کنند که تخمین بزنیم. در مورد نیم‌فاصله ممکن است گاهی حسای گیج شویم و هرچه بیشتر فکر کنیم کمتر به نتیجه برسیم. اصول زیر کمک می‌کنند که بسیاری از کاربردهای نیم‌فاصله را بشناسیم و این فاصله مجازی را سر جای خودش بنشانیم.
- در استفاده از «ها»برای جمع بستن نیم‌فاصله را رعایت کنیم. مثلا: پرتقال‌ها، سیب‌زمینی‌ها، کرفس‌ها
- بخش‌هایی که در صرف فعل اضافه می‌شوند را با نیم‌فاصله به هم زنجیر کنیم، مثلا: می‌خورم. کشیده‌اند.
- «ی» در ترکیب اضافی با نیم‌فاصله به کلمه‌ی اول می‌چسبد. مثل گوشواره‌ی من، خانه‌ی شما (البته اگر اصلا به این ی معتقد هستید، برخی همزه را ترجیح می‌دهند برخی هم هیچ را! (لطفا به یکی از اینها معتقد باشید و یکدستی در متن را رعایت کنید))
حواستان باشد از آن طرف بوم نیفتید. مثلا ننویسید آن‌طرف‌بوم، درمورد یا به‌این‌صورت‌که، اینطوری شخصیت این کلمات و حروف اضافه را ترور می‌کنید.
جا دارد یادی کنم از عجیب‌ترین مورد نیم فاصله‌ای که دیدم: پلتفرم. هنوز هم نمیدانم هدف نویسنده از تایپ کردن پلتفرم به این شکل چه بوده، آیا می‌خواسته به معنای پلت و فرم دقت کنیم؟ نمیدانم!
نیم فاصله از سراسر وب!
در مورد نیم فاصله زیاد حرف زده‌اند. از چیستی و چرایی و چگونگی‌اش گفته‌اند. به جای تکرار حرف‌های گفته شده چند تا خوبش را سوا کردم که سر حوصله بخوانید و با این فاصله‌ی نصفه بیشتر اخت شوید.
راهنمای جامع نیم فاصله در نویسش اولین مطلبی است که توصیه می‌کنم بخوانید.
در راهنمای ترنسیس در مورد نیم فاصله می‌توانید ببینید که در سیستم‌عامل‌های مختلف چطور می‌توان نیم‌فاصله گذاشت. رایت می هم در مورد نیم فاصله در دستگاه‌های مختلف توضیح داده.
جیب استور هم یک نرم‌افزار برای اصلاح نیم فاصله دارد که در یک آن نیم فاصله‌‌ها را ردیف می‌کند.
وقتی برای نیم فاصله جستجو می‌کنید مطالب زیادی می‌بینید که همه کم‌وبیش حرف‌های مشابهی زده‌اند. اگر هم کارتان خیلی گیر افتاد و با قواعدی که گفته شده هنوز برایتان مبهم بود که عبارتی نیم فاصله دارد یا نه، از فایلی استفاده کنید که در کانال تلگرامی کانتنت کده گذاشته شده (اینجا)، این فایل معمولا مشکل آدم را در مورد نیم فاصله می‌گشاید.
اگر هم برایتان سوال است که چرا اغلب خود نیم فاصله سرش بی‌کلاه می‌ماند دلیلش موتورهای جستجو، یا بهتر بگویم کاربران موتورهای جستجو هستند. معمولا وقت جستجو در اینترنت، آدم‌ها حواسشان به نیم‌فاصله نیست (انگار بقیه‌ی وقت‌ها هست!). برای همین عبارت‌‌های کلیدی را بدون نیم‌فاصله می‌نویسند. مثلا خانه تکانی عبارتی است که بیشتر در موتورهای جستجو تایپ می‌شود، در مقایسه با خانه‌تکانی که احتمالا کمتر گذرش به مستطیل سفید موتور جستجو بیفتد.
آیا همه نیم‌فاصله را قبول دارند؟
وقتی داشتم مطالب مختلف در مورد نیم فاصله را می‌خواندم، در سایت تایپو به مقاله‌ای برخوردم از حسن ستایش با عنوان نیم فاصله و نقش آن در نگارش کلمات مرکب که با خواندنش حس کردم پرت شدم وسط دعوای تخصصی سر خیر و شر نیم‌فاصله. این مقاله رویکرد نقادانه‌ای به نیم‌فاصله دارد و از نظر مولف، استفاده از نیم فاصله ممکن است گمراه کننده باشد. البته یکی از ایرادهایی که نگارنده به نیم فاصله می‌گیرد این است که نیم‌فاصله برای حروفچینی و نوشتن با کامپیوتر خلق شده و تمام فونت‌ها هم به راحتی از آن پشتیبانی نمی‌کنند. به نظرم این ایراد این روزها دیگر وارد نیست و بیشتر ابزارها امکان قرار دادن نیم‌فاصله در متن را دارند.
بعد از خواندن مقاله‌ی حسن ستایش بیشتر کنجکاو شدم که پشت سر این فاصله‌ی نصفه چه حرف‌هایی می‌زنند. حین گشتن به نظرخواهی ویکیپدیا در مورد استفاده از نیم‌فاصله در واژه‌های مرکب رسیدم. گفتگوهای انجام شده در این نظرخواهی باعث شد بعضی از ابهام‌های من در مورد نیم‌فاصله برطرف شود.
نیم فاصله از آن ریزه‌‌کاری‌هایی است که تا نمی‌شناسی جهان برایت خوش و شیرین است و وقتی که می‌شناسی مدام جای خالی‌اش به چشم می‌آید. امیدوارم زین پس نیم‌فاصله بیشتر در متن‌های شما جای خودش را باز کند.
مطالب مرتبط
۳ دیدگاه
بازتابهای این مطلب
Warning: call_user_func() expects parameter 1 to be a valid callback, function 'zoomarts_list_pings' not found or invalid function name in /home/adighods/public_html/wp-includes/class-walker-comment.php on line 183
سلام
من برنامه تری لی اوت رو نصب کردم کیبورد رو هم در تنظیمات اصلاح کردم اما نیم فاصله درست نمیشه که نمیشه
میشه راهنمایی کنید؟
سلام،
من با برنامه‌ی تری لی اوت کار نکردم. در لینکدین البته صحبت کردیم و متاسفانه به نتیجه ای نرسیدیم. می‌گردم و اگر راهی برای این موضوع پیدا کردم بهتون می‌گم.