ده فرمان زندگی بی‌زباله
کتاب شاهراه تاثیرگذاری شاهین کلانتری را تهیه کردم و کتاب در دو نشست تمام شد.
یکی از پیشنهادهای کتاب، نوشتن ده فرمان بود. این شد که تصمیم گرفتم ده فرمان زندگی بی‌زباله را بنویسم. اینها نکاتی هستند که به نظرم کمک می‌کنند بتوانیم در مسیر کاهش پسماند قدم برداریم و دلسرد نشویم.
۱- کمتر مصرف کن
یکی از تاثیرگذارترین راه‌های کاهش زباله، کمتر مصرف کردن است. اینجوری به جای تمرکز روی خروجی، ورودی‌ها را کنترل می‌کنیم و راحت‌تر می‌توانیم زباله‌های کمتری روانه‌ی دور رویایی کنیم. همان ارتباط موازنه و زباله که توجه به آن می‌تواند کمک کند سطل زباله بی‌مصرف‌تر شود.
۲- دوباره استفاده کن
یکی دیگر از کارهایی که می‌شود کرد، استفاده‌ی دوباره از هرچیزی است که می‌خواهیم به سطل زباله بفرستیم.
۳- بازیافت کن
اگر دو گزینه‌ی قبلی ممکن نبودند، در صورت امکان می‌توان به بازیافت فکر کرد. البته بازیافت خودش اما و اگرهایی دارد و درصد موادی که بازیافت می‌شوند هم آنقدر نیست که به عنوان بهترین گزینه روی آن حساب کنیم، با این حال بازیافت هم یک گزینه است.
اینها که همان ۳R معروف هستند (Reduce, Reuse, Recycle) که زیاد در موردشان صحبت شده. هفت فرمان دیگر هم من اضافه کردم.
۴- کیسه پلاستیکی جدید نگیر
وقتی حرف از زندگی بی‌زباله می‌شود، یکی از اولین چیزهایی که به ذهن آدم‌ها می‌رسد جایگزین کردن کیسه‌های پلاستیکی با کیسه‌ی پارچه‌ایست. البته این هم یک گزینه است. ولی همین کیسه‌های پلاستیکی که در بیشتر خانه‌ها یک کیسه‌ی بزرگ پر از آنها پیدا می‌شود هم می‌توانند مدت زیادی همراه خرید باشند. دوام خوبی هم دارند. من در کنار کیسه‌های پارچه‌ای، تعداد قابل توجهی هم کیسه پلاستیکی دارم که برای خرید میوه از آنها استفاده می‌کنم.
۵- هرچیزی را با بسته‌بندی کمتر بگیر
خیلی از محصولاتی که از آنها استفاده می‌کنیم به راحتی به صورت فله‌ای یا بدون بسته‌بندی در دسترس نیستند. برای من خرید لبنیات بدون پسماند راحت نیست. کاری که در این شرایط انجام می‌دهم انتخاب محصولی است که پسماند کمتری دارد. مثلا ترجیح می‌دهم پنیرهایی را بخرم که روی قوطی پنیر، درپوش طلقی نداشته باشند. شما هم می‌توانید با مقایسه‌ی چند محصول مشابه، یکی را که کمتر پلاستیک‌پیچ شده انتخاب کنید.
۶- زباله‌های تر را کمپوست کن یا خشک کن
کمپوست کردن زباله‌های تر، مثل نگهداری از یک گیاه در خانه نیاز به صرف وقت دارد، ولی خشک کردن زباله‌ها کار نسبتا ساده‌تری است. بعد از مدتی، این هم مثل گذاشتن زباله‌ها سر کوچه تبدیل به یکی از کارهای روزمره می‌شود با این تفاوت که بو نمی‌دهد، سبک‌تر است و آب بوی‌ناک هم ته سطل یا کیسه جمع نمی‌شود.
۷- از محصولات سلولزی کمتر استفاده کن
یک دستمال کاغذی کمتر هم یک دستمال کاغذی کمتر است! خیلی وقت‌ها دستمال پارچه‌ای انتخاب بهتری است. مثلا وقتی آب روی میز یا کابینت می‌ریزد، یک دستمال پارچه‌ای فرصتی برای نمایش زور بازو در مقابل دستمال کاغذی‌هایی دارد که با اولین تماس با آن حجم از آب غش می‌کنند!
۸- قبل از ریختن در سطل زباله فکر کن به درد کسی نمی‌خورد؟
گاهی چیزی که از نظر ما عمرش به پایان رسیده و کاربردی ندارد، دقیقا همان وسیله‌ای است که دیگری به دنبالش است. در صفحه‌ی اینستاگرام ضایعاتچی این را بارها دیده‌ام. خیلی از چیزهایی که به راحتی از نگاه من در دسته‌ی زباله قرار می گیرند متقاضی‌هایی دارند و می‌توانند عمر طولانی‌تری داشته باشند.
۹- ظرف یکبار مصرف کمتر بگیر
ساده‌ترین چیزی که می‌توان حذفش کرد لیوان یکبار مصرف است. اگر یک لیوان یا قمقمه را مثل موبایل هرجا می‌رویم دنبال خودمان بکشیم، بسیاری از وقت‌ها همان کار لیوان یکبار مصرف را با کیفیتی بهتر انجام می‌دهد. کم کم راه‌هایی برای حذف یا کاهش استفاده از یکبار مصرف‌ها هم پیدا می‌کنید.
کمال‌گرایی را بگذار کنار و هرکدام از کارهای قبلی را انجام دادی، راضی باش!
خیلی راحت است که عذاب وجدان داشته باشیم بابت هر زباله‌ای که تولید می‌کنیم. همین عذاب وجدان می‌تواند سد بزرگی باشد که دست به هیچ کاری نزنیم و تغییری در زندگی ایجاد نکنیم. این دام بزرگی است که در هر مسیری قدم برداریم پهن شده و ظاهرا قربانی‌های کمی هم ندارد.
هر کار کوچکی که امکان انجامش را برای مدت زیادی داشته باشیم، کمک می‌کند که زباله‌ی کمتری تولید کنیم. بهتر است منتظر شرایطی نباشیم که یک زندگی کاملا بی‌زباله برای خود بسازیم و تغییرات کوچک را دست کم نگیریم.
- عکس از مبلی است که صاحبش یک روز به این نتیجه رسیده که میدان دربند نسبت به نشیمن خانه، جای مناسب‌تری برای آن است!
- اگر تا اینجا آمدید پیشنهاد می‌کنم این مطلب نجمه عزیزی را هم بخوانید: چگونه یک کنشگر محیط‌زیستی شاد باشیم؟
ممنون عادله جان. ده فرمان عالی بود. بخصوص دهمیش که انجام ندادنش آدمو پیر میکنه 🙂
آره از نظر خودمم دهمیه خیلی مهمه